ايجاد جوّ مناسب، صميمي و فضاي راحت در كلاس از مهمترين اركان يادگيري مي باشد كه اضطراب و نگراني يادگيرندگان را كاهش مي دهد. بايد به عقايد دانش آموزان احترام گذاشت.در تصميم گيريهاي خود از آنان نظر خواهي كنيم.اعتماد كردن به يادگيرندگان باعث رشد شخصيت آنها مي شود.ابراز نظر در كلاس توسط فراگيران شور و شوق به يادگيري ايجاد مي كند.بايد به گونه اي عمل كرد تا دانش آموزان سرشار از هيجان و شادي شوند زيرا در اين حالت سخت كوش ترند كه مي توان با استفاده از بيانات شورانگيز، عوامل شادي بخش مثل سرود،نمايش، بازي، سرگرمي، مسابقه و … اين جوّ را ايجاد كرد.توجه به علايق آنها نيز مهم مي باشد همچنين اگر نسبت به ما احساس رابطه نزديكي كنند. گوش دادن به مسائل و مشكلات يادگيرندگان و آشنايي با حالات رواني-عاطفي يادگيرنده در ايجاد فضاي بدون فشار در كلاس مؤثر است.خوش اخلاق بودن معلم، باعث ايجاد آرامش و جذب يادگيرنده به كلاس درس مي شود.با شور و علاقه درس دادن در جذب يادگيرنده به كلاس درس و محتواي آموزش مؤثر است. اگر معلم از تدريس خود لذت ببرد خواه ناخواه اين لذت به دانش آموزان نيز سرايت مي كند.معلم نبايد مشكلات زندگي خود را به كلاس بياورد زيرا در تدريس اثر منفي دارد.
ايجاد جوّ مناسب، صميمي و فضاي راحت در كلاس از مهمترين اركان يادگيري مي باشد كه اضطراب و نگراني يادگيرندگان را كاهش مي دهد. بايد به عقايد دانش آموزان احترام گذاشت.در تصميم گيريهاي خود از آنان نظر خواهي كنيم.اعتماد كردن به يادگيرندگان باعث رشد شخصيت آنها مي شود.ابراز نظر در كلاس توسط فراگيران شور و شوق به يادگيري ايجاد مي كند.بايد به گونه اي عمل كرد تا دانش آموزان سرشار از هيجان و شادي شوند زيرا در اين حالت سخت كوش ترند كه مي توان با استفاده از بيانات شورانگيز، عوامل شادي بخش مثل سرود،نمايش، بازي، سرگرمي، مسابقه و … اين جوّ را ايجاد كرد.توجه به علايق آنها نيز مهم مي باشد همچنين اگر نسبت به ما احساس رابطه نزديكي كنند. گوش دادن به مسائل و مشكلات يادگيرندگان و آشنايي با حالات رواني-عاطفي يادگيرنده در ايجاد فضاي بدون فشار در كلاس مؤثر است.خوش اخلاق بودن معلم، باعث ايجاد آرامش و جذب يادگيرنده به كلاس درس مي شود.با شور و علاقه درس دادن در جذب يادگيرنده به كلاس درس و محتواي آموزش مؤثر است. اگر معلم از تدريس خود لذت ببرد خواه ناخواه اين لذت به دانش آموزان نيز سرايت مي كند.معلم نبايد مشكلات زندگي خود را به كلاس بياورد زيرا در تدريس اثر منفي دارد.
تنوع در روش تدريس به ايجاد جاذبه درسي منجر مي شود.اختصاص بخشي از وقت كلاس درس، به ويژه در انتهاي وقت كلاس به گفت و گو درباره روش تدريس و جوّ كلاس مي تواند در بهبود و افزايش كيفيت فرايند يادگيري-ياددهي مفيد باشد.ارائه كنفرانس به وسيله فراگيران داوطلب باعث رشد فردي و اجتماعي و … مي شود.سخت گيري در اين كه دانش آموز با تلاش مطلب را فرا گيرد نه اينكه بوسيله معلم سهل و آسان دريافت كنديكي ديگر از اقدامات لازم مي باشد.ياددهي شيوه گزارش نويسي و تهيه چكيده مطالب و فعاليت هاي كلاسي در اولين جلسه هاي آموزش در امر يادگيري و انتقال تجربه هاي آموزشي يادگيرندگان به مدرس و ساير اعضاي گروه و كلاس مؤثر است.آوردن دانش آموزان ضعيف پاي تابلو و همكاري با آنها در حل مشكل باعث افزايش اعتماد به نفس آنها مي شود.
يكي ديگر از مواردي كه باعث بيدار شدن انگيزه يادگيري در فراگيران مي شود “سازماندهي كلاس” است به عنوان مثال:صندلي ها را در وضع مناسب قرار دهيم،آن را پاكيزه و مرتب كنيم،در نورپردازي آن دقيق باشيم و جايي براي نشان دادن خلاقيت ها در نظر بگيريم.همچنين اگر هنگام تدريس دانش آموزان را در حين آموزش درگير كنيم كلاس از حالت خشك خارج شده وبا نشاط مي شوند.اگر بگوييم فراموش مي كنند،اگر ياد دهيم بخاطر مي سپارند و اگر درگير كنيم ياد مي گيرند.انجام تمرينات زياد سبب تعميق يادگيري و بروز خلاقيت هاي آنان مي شود.جلسات و يا ساعاتي كه براي تمرين در نظر گرفته شده ،نبايد زياد طولاني و خسته كننده باشد.به عنوان نمونه تمريني كه در دو جلسه سي دفيفه اي و با فاصله كافي انجام مي شود نتيجه بهتري دارد نسبت به تمريني كه يك ساعت طول بكشد.البته با افزايش سن،توانايي دانش آموز در انجام تمرينات طولاني تر،فزوني مي يابد.نبايد بيش از حد براي مهم جلوه دادن درس ،براي دانش آموزان تكليف معين كرد.حجم تكاليف با نياز واقعي آنان بايد منطبق باشد.
مطالب درسي بايد به گونه اي ارائه شود كه مشكلات يادگيرنده را بر طرف كند.همچنين بايد معلم بين مطالب جديد و مطالب جلسات قبل يك ارتباط منطقي برقرار كند.تهيه چكيده و دستمايه اوليه براي آموزش در قالب جزوه اي كه نكات اصلي و منابع را در برداشته باشد،باعث همسو شدن يادگيرندگان با معلم در رسيدن به انتظارات آموزشي مي شود.
امّا مهمترين مسئله ،يادگيري مشاركتي است كه تحقيقات گوناگون مؤيد اين مسأله است كه نسبت به ديگر يادگيريها نظير رقابتي و انفرادي پيشرفت تحصيلي بالاتري را بوجود آورده است.دانش آموزان در گروه هاي كوچك كه خود انتخاب مي كنند به كار گروهي مشغول مي شوند ولي در انجام دادن تكاليف عادي به تنهايي كار مي كنند،درباره موضوعي بحث مي كنند، بابارش مغزي با ايده ها وانديشه هاي تازه برخوردمي كنند واطلاعات را سازمان مي دهند.درواقع بايد فرهنگ “ كار گروهي ” را دربين فراگيران توسعه داد كه شامل جو اعتماد، نبود موانع كاركردي، انتظارات با توجه به شمار افراد گروه، تمايل براي كمك به همديگر و مشاركت يكسان است.و به قول جانسون از شعار“ما با هم شنا مي كنيم و يا با هم غرق مي شويم” پيروي كنيم.
براي انجام فعاليت هاي گروه در جهت يادگيري مشاركتي موفقيت آميز اهداف،آموزش و جدول زماني مشخص مورد نياز است.در گروه هر عضو نقش و وظايف خاصي دارد مانند:ثبت كننده،گزارش كننده،ناظر،مشاهده گر،مسؤل تجهيزات و … .نقشها بايد در گروه مدام تغيير داده شود،بطوري كه اعضاي گروه براي عمل در نقشهاي جديد فرصت يابند و براي برآوردن وظايف ويژه گروه آماده شوند.ابتدا اعضاي گروه هاي گوناگون كه داراي بخش مشابه هستند،گروه هاي تخصصي تشكيل ميدهند و با يكديگر مطالعه مي كنند.سپس،هرفرد به گروه مورد نظر خود برمي گردد و آن بخش را هم گروهي هاي خود آموزش مي دهد.اين بخش هاي مجزا نياز است كه در كنار هم قرار داده شوند تا دانش آموزاني كه به همديگر وابسته اند از يكديگر يادبگيرند.كليد پروژه (كار گروهي)هنگامي قفل مسائل را باز مي كند كه كوشش هاي جمعي دانش آموزان با بهره گيري از شيوه هاي مشاركت جويانه يادگيري،آگاهانه،و عمدي و از طريق انجام فعاليت هاي عملي مبتني بر همكاري و تعاون گروهي شكل گيرد.
طرح انجام تكليف در مدرسه و تأثير آن در كاهش اضطراب وپيشرفت تحصيلي دانش آموزان
اگر بلافاصله بعد از تدريس هر موضوع ،فراگير درگير با مسئله شود و روي آن شروع به بحث و گفت و گو بكند و مشكلات خود را همانجا حل نمايد يادگيري در بخش حافظه دراز مدت وي انجام خواهد گرفت و بندرت از ياد مي رود .بخصوص اگر اين كار همراه با عوامل شادي بخشي مثل اجراي مسابقه ، بازي ،سرود و … صورت بگيرد، دانش آموزان جدي تر كار مي كنند و بهتر ياد مي گيرند.درگير كردن دانش آموزان با مطالب درسي تدريس شده از طريق طرح چند سؤال و يا حل چند نمونه از تمرينات كتاب در عمق دادن به يادگيري و رشد مهارتهاي ارتباطي مؤثر است و باعث ايجاد رغبت به مطالعه و رفع نگراني از مطالب آموخته شده مي شود. ديدن اينكه هر يك از يادگيرندگان در كلاس درس به حل مسئله مشغول اند،در يادگيرنده ايجاد شور و اشتياق مي كند . فعال بودن دانش آموزان در انجام دادن تكليف، بيشتر از ارائه درس در عميق شدن يادگيري اثر دارد. انجام دادن چند نمونه تمرين بوسيله يادگيرندگان و بررسي جوابها و ارائه بازخورد لازم بوسيله معلم بر بهبود كيفيت آموزش و رشد خودانديشي در يادگيرنده اثر دارد و در رشد خلاقيت آنها كمك مي كند.همچنين كسل آور بودن آموزش را از بين مي برد. استفاده از اين طرح و اطمينان از اينكه يادگيرندگان مطالب آموزشي را يادگرفته اند، درارائه و يادگيري مطالب بعدي مؤثر است.
اجراي طرح پيوند (طرح شناسايي دانش آموزان تلاشگر ) و نحوه همكاري با اين طرح
اگر معلم نسبت به هر فعاليت و اظهار نظر فراگير واكنشي مثبت حتي در حد يك لبخند يا گفتن كلمه اي تحسين برانگيز از خود نشان دهد، انگيزه دانش آموز را در امر يادگيري تحريك مي كند. تشويق كلامي و غير كلامي يادگيرنده به ايجاد علاقه به يادگيري و تثبيت آموخته هاي وي كمك مي كند. با تشويق ميزان اعتبار اظهار نظر آنها را روشن مي كنيم در عين حال از تقدير مبالغه آميز بايد پرهيز كرد. حال اگر اين تشويق و ترغيب در سطح مدرسه توسط مدير و معاونين صورت پذيرد بمراتب اثر بخشي بيشتري خواهد داشت.
فعاليت هاي خارج ازكلاس(استفاده از وسايل كمك آموزشي ،نمايش فيلم آموزشي ، قرائت مجلات رشدنوجوان،كتاب ، داستان و … )
استفاده از وسايل كمك آموزشي باعث افزايش يادگيري يادگيرندگان مي شود. ايجاد ارتباط بين مطالب درسي و زندگي اجتماعي ، به عمق بخشيدن يادگيري و علاقه به تحصيل كمك مي كند . انجام دادن فعاليت هاي عملي حتي در كلاس كسل آوربودن آموزش را از بين مي برد. استفاده بهينه از فناوري آموزشي در جريان تدريس و يادگيري مي تواند به سبب فعال كردن حواس دانش آموزان ، امر آموزش را واقعي تر و عملي تر كند و موجب تسهيل يادگيري فراگيرندگان شود . در واقع حيطه كار معلم را وسيع تر كرده و او را از حالت صِرفِ انتقال دانش و معلومات خارج مي كند و به راهنماي جريان يادگيري مبدل مي سازد. در ارتباط با وسايل كمك آموزشي دبيران مربوطه مي توانند با صرف وقت كمي و يا با كمك دانش آموزان اين وسايل را كه تهيه بعضي از انها ساده و ارزان است بسازند و در درس خود مورد استفاده قرار دهند. مي توان مسابقه هايي ترتيب داد و به بهترين ها جايزه اهدا كرد.
ترتيب دادن بازديد و اردو سبب مي شود كه فراگيران به تجربه هاي واقعي دست يابند و صاحب مهارتهاي لازم براي زندگي شوند. با انجام فعاليت ها در آزمايشگاه به صورت زنده مي توانيم دانش آموزان را با يادگيري مشاركتي آشنا كنيم. فعاليت هاي مشاركتي تمايل به افزايش سطح تفكّر، مهارتهاي ارتباطي اساسي ، انگيزه هاي پيشرفت ، عزت نفس ، احترام متقابل ، آگاهي اجتماعي و تحمل تفاوتهاي فردي را در دانش آموزان رشد و گسترش مي دهد. همچنين باعث تفكّر خلاّق و انتقادي ، نگرش مثبت به موضوعات درسي ، تعامل گروهي و مهارتهاي اجتماعي مي شود .
بايد علاقه به مطالعه و پژوهش علمي دانش آموزان در كانون توجه قرار گيرد. اصولاً رغبت به مطالعه و پژوهش امري متكي بر فعاليت هاي ذهني-تجربي افراد است. دانش آموز خود بايد مسائل علمي را مورد كند و كاو قرار داده و تجربه كند نه آن كه اين مسائل در قالب هاي نظري آماده ، در ذهن وي گنجانده شود . هدف تعليم و تربيت انباشتن ذهن از دانش نيست ، بلكه وسيله دستيابي به يافته هاي علمي به منظور خلاقيت و سازندگي است . تجربه نشان داده است كه دانشي كه از طريق مطالعه و تحقيق بدست مي آيد ، ثبات و پايداري آن در ذهن بيشتر است . بنابراين ارائه فهرستي از كتابهاي مرتبط با درس و تعيين وظيفه براي مطالعه آنها به عميق شدن يادگيري كمك مي كند .يكي از مهمترين ابزارهايي كه در ساخت يك مجموعه آموزشي در انتقال دانش موثر است استفاده از تصاوير متحرك است. تصاوير گوناگون و يا فيلم به يادگيري كمك مي كند.اطلاعات را مي توان از طريق تصوير مناسب ، بسيار ساده تر از پيام شفاهي يا كتبي دريافت كرد به عبارتي ديگر «يك عكس مناسب گوياتر از هزار كلمه است».حال اگر اين تصاوير متحرك باشند (در قالب فيلم ، كارتون ، يا … ) اثرش به مراتب بيشتر و بهتر خواهد بود . بنابراين به نظر من اگر در هفته يك ساعت (در زمينه هاي مختلف ) به مطالعه در كتابخانه ، استفاده از آزمايشگاه ، ديدن فيلم، و يا خواندن مجلات و كتب غير درسي و … اختصاص داده شود ، فراگيران مطالب آموخته شده را مي توانند لمس كنند و بكار گيرند .
فهرست منابع
1. رشد تكنولوژي آموزشي؛دوره هجدهم،آبان ماه سال تحصيلي 82-81
2.رشد تكنولوژي آموزشي؛دوره هجدهم،بهمن ماه سال تحصيلي 82-81.
3.رشد تكنولوژي آموزشي؛دوره هجدهم،اسفند ماه سال تحصيلي 82-81.
4.رشد تكنولوژي آموزشي؛دوره هجدهم،فروردين ماه سال تحصيلي 82-81
5.رشد تكنولوژي آموزشي؛دوره هجدهم،ارديبهشت ماه سال تحصيلي 82-81
گرد آورنده و تنظيم كننده: محبوبه غفوريان فدايي
منبع:اینترنت
طبیعت زیبای روستای خاکستر
فوتسال
توصیه های پزشکی امام رضا علیه السلام برای مردادماه